Boşanmanın hukuki sonuçlarından birisi de, müşterek çocuğun velayetinin kimde kalacağı konusudur. Velayet davası; velayetin kendisinde olmayan eş tarafından çeşitli sebepler ileri sürerek açtığı davadır. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 337, 340, 342, 346. maddeleri gereğince velayet kapsamı, müşterek çocuğun bakım, eğitim, öğretim ve korunmasına ilişkindir. Peki, Velayet Davalarında Dilekçe Yazma işlemi nasıl gerçekleştirilir?
Velayetin Amacı
Velayetin amacı anne ve babanın, velayeti altındaki çocukların tüm haklarını korumak, bakımını sağlamak ve koruyup gözetmektir. Çocuğun topluma yararlı bir birey olmasını sağlamak adına, anne ve baba çocuklarını ihmal etmemelidir.
Boşanma Sonrası Velayet
Boşanma ile birlikte; velayet anneye, babaya ya da ortak olarak mahkem huzurunda verilebilir. Velayet değişikliği ya da velayetin kaldırılması belirli şartlar gerektiren ve şartlar gerçekleşmedikçe uygulanmayan velayete ilişkin durumlardır. Ayrılık halinde ya da boşanma ile gerçekleşen velayetin düzenlenmesinde çocuğun üstün yararı gözetilir.
Geleceğini güvence altına almak adına küçüğün korunmasına dair Türk Medeni Kanunu 335, 351.maddeleri ile düzenlenen velayete ilişkin hükümler kamu düzenine ilişkin olup resen düzenlenir. Anne ve babanın velayet düzenlenmesi adına istediği değişiklik değil, çocuğun üstün yararı ve istekleri göz önünde bulundurulur.
Velayet Davasında İdrak Yaşı
Yargıtay kararına istinaden idrak yaşı 8 yaş olarak belirlenmiş ve çocuğun üstün yararı adına perdagog eşliğinde dinlenmesi ve dikkate alınması kararı verilmiştir.
Velayet Davası Nasıl Açılır?
Velayet anlaşmalı boşanmada taraflar arasında anlaşılarak, çekişmeli boşanmada ise mahkeme huzurunda çocuğun hangi koşullarda yaşamasının yararlı olacağı, idrak yaşında ise dinlenmesi, yaşı, ebeveyn yaşantısı ve koşulları gibi birçok duurm göz önünde bulundurularak karara bağlanır.
Velayetin; kendisine verilmeyen eş tarafından değiştirilme talebi ise bulunduğu yerleşim yeri aile mahkemesinde açacağı velayetin değiştirilmesi davası ise olur. Velayet talebe göre yeni koşullara göre düzenlenebilir ya da tamamen kaldırılması için gerekli şartlar öne sürülmüşse velayet sahibinden alınabilir.
Velayetin düzenlenmesi için sebepler;
- Yerleşim yeri değişikliği
- Yeni gerçekleşen evlilik
- Yaşam koşulları
- Çocuğun bakımının aksaması
- Eğitim hakkından yoksun bırakılması
- Şiddet
- Cinsel istismar
- Kişisel ilişkinin kurulmasına müdahil olmak
Bu sebepler velayetin yeniden düzenlenmesini gerektiren koşullardır. Dava açıldığında tüm bu sebepler dava dilekçesinde belirtilerek, tanık, belge, bilirkişi, pedagog raporu ve diğer deliller ile ileri sürülür.
Velayet Davalarında Dilekçe Nasıl Yazılır?
Velayet davasında dilekçe yazmak için düzenli, anlaşılır, açıklamalı ve konu ile ilgili bir hazırlık yapılmalıdır.
Velayet dava dilekçesinde;
- Adliye ve davanın açılacağı aile mahkemesi
- Davacı adı soyadı
- Davacı TC. kimlik numarası
- Davacı mernis adresi
- Davalın adı soyadı
- Davalı TC. kimlik numarası
- Davalı mernis adresi
- Konu kısmına velayetin yeniden düzenlenmesi, velayetin değiştirilmesi ya da velayetin kaldırmasına yönelik istem
- Açıklamaların maddeler halinde, konu ve ekler ile bağlantılı, anlaşılır olması
- Tanık adı soyadı
- Tanık TC. kimlik numarası
- Tanık mernis adres
- Deliller
- Sonuç ve istem
Dava dilekçesi hazırlandıktan sonra gerekli belgeler, ek ve delil amaçlı cd tutanağa geçirilir, taranır ve harç yatırılır. Bu şekilde velayet dava duruşma günü beklenir.
Velayet Kaldırılması
Çocuğun bakım ve gözetimine ilişkin korunamaması ve diğer belirtilen önlemlerden sonuç alınamaması durumunda hakim tarafından velayetin kaldırılmasına karar verilir. Velayetin kaldırılması için önemli sebepler gereklidir.
Örneğin; anne ve babanın deneyimsizliği, hastalığı, başka bir yere gitmesi, çocuğa gereken ilginin gösterilmemesi, görevlerin ağır kusurluluk ile yapılmaması gibi durumlarda mahkeme çocuk hakkında velayetin kaldırılmasına karar verir.
Fakat birden fazla çocuk arasında velayetin kaldırmasına karar verilen çocuk belirtilir ve velayetin kaldırılmasına gerek olmayan çocuklarda ise velayetin kaldırılmasına yer olmadığına dair karar verilir.
