vasiyetname ile kimlere miras bırakılabilir
Vasiyetname bırakılacak kişiler, vasiyetnamenin çeşidine göre değişkenlik gösterir. Vasiyetname bir kişinin öldükten sonra bir ya da daha fazla kişiye mal bırakması işlemidir. Eğer ölen kişi tarafından özel bir vasiyetname oluşturulmadı ise ölen kişinin malları Medeni Kanuna göre belirlenen oranlarda mirasçılar arasında paylaştırılır.
Vasiyetname Çeşitleri Nelerdir?
Vasiyetnamelerin 3 farklı çeşidi vardır. İlki miras bıkan tarafından kendi el yazısıyla açık şekilde tarih ve imzası bulunarak hazırladığı “El Yazısı İle Vasiyetname”dir. İkincisi resmi memur ve iki tanık huzurunda hazırlanan “Resmi Vasiyetname” ve üçüncüsü mecburi şartlar altında iki tanığa son sözlerle ifade edilen “Sözlü Vasiyet”tir. Ayrıca vasiyetname düzenleme yaş sınırı 15’tir.
Resmi Vasiyetname
Resmi vasiyetname vasiyet konusunda en sağlıklı yöntemdir. El yazısı vasiyetnamenin kaybolma, yırtılma, okunmama ve hatta kişinin yazdığı tarihte ehli olmadığı gibi iddia riski vardır. Resmi vasiyetname genellikle noter, sulh hakimi ya da yetkili memur önünde hazırlanır. Miras bırakacak kişi kendi el yazısı ile önceden hazırladığı vasiyeti bu makamlarda onaylatma seçeneği olduğu gibi bu kişilerin önünde açıkça ifade ederek de vasiyetini tasdik ettirebilir. Kişi okuma yazma bilmiyorsa yetkili kişiler önünde açıkça belirterek vasiyet oluşturabilir. Bu şekilde hazırlanan vasiyet için anlaşılmayan noktalar olmaz. Bu noktada avukat yine zorunlu unsur olmadığı gibi tarafların hak ve hukukunun doğru tanımlanabilmesi için varlığı faydalı olacaktır.
Vasiyetin resmi vasiyetname olması için yetkili memurdan başka iki tanık da bulunmalıdır. Tanıkların fiil ehliyeti, okuma yazarlığı olması ve miras bırakacak kişi ile akrabalık bağının olmaması gerekir. Vasiyetnamenin tanıklar önünde olmasının asıl amacı vasiyet bırak kişinin ehil olduğunu, vasiyetin noter huzurunda ve vasiyet bırakacak kişinin istediği doğrultuda hazırlandığını beyan ettiğine emin olunmasının sağlanmasıdır. Bu nedenle resmi vasiyetname tanıklara okunmaz. Sadece miras bırakan kişinin kör ya da felçli olması nedeniyle vasiyetnameyi okuyamayacak durumda olduğunda tanıklara da vasiyet okunur.
El Yazısı İle Vasiyetname
Miras bırakan kişi el yazısı ile ölümünden sonra mirasının nasıl paylaştırılması istediğini yazarak kolayca hazırlayabildiği el yazısı ile vasiyetname, kişinin kendi el yazısı ile olmalı ve tarih bulunmalıdır. Kendi el yazısı ile yazılmış olması şarttır. Çünkü miras bırakan kişinin kendi isteiği doğrultusunda hazırlandığı bıradan anlaşılır. Miras bıraka kişinin isteklerini açık ve anlaşılır yazması gerekir. El yazısı ile vasiyetnamenin gerçerli olması için;
- Miras bırakanın el yazısı ile yazılması,
- Yazıldığı tarih,
- Miraçının imzası bulunmalıdır.
Tarih vasiyetin hazırlandığı zaman kişinin ehil olduğunun kanıtlanması ve bundan sonra geçerli bir vasiyet hazırlanıp hazırlanmadığının tespiti için önemlidir. El yazısı ile hazırlanan vasiyetnamenin belirli bir kişiye ya da yere teslim edilmesine gerek yoktur. İstenildiği takdirde avukata, sulh hakimine ya da notere teslim edilebilir. Fakat vasiyetnameyi bulan kişi kesinlikle sulh hakimine teslim etmelidir.
Sözlü Vasiyet
Sözlü vasiyet sadece zaruret halinde ve diğer iki yöntemde vasiyetname hazırlanmasının imkansız olduğu hallerde yapılabilir. Kanunda bu olağanüstü durumlar savaş, ölüm tehlikesi, hastalık ve ulaşım olmaması gibi örnekler verilmiştir. Sözlü vasiyet bırakacak kişi son isteklerini iki tanık önünde anlatmalıdır. Tanıklardan biri bu istekleri yer ve tarih belirterek not alır. İki tanığın imzasıyla en kısa sürede sulh veya asliye mahkemesine verilmelidir. Tanıkların;
- Okur yazar olması,
- Miras bırakan kişinin mirasından yararlanacaklar arasında olmaması,
- Ehli olması gerekir.
Vasiyetname ile kimlere miras bırakılır ya da bir başka deyimle vasiyetname lehtarı konusunda bırakılan vasiyete göre değişiklik olabilir. Miras bırakacak kişi dilerse kendi el yazısı ile hazırladığı vasiyeti saklar ya da dilediği kişiye bırakabilir. Ancak bu vasiyet yöntemlerinden en geçerli ve uygulanma aşamasında sorun yaşanmayanı resmi vasiyetname olduğu söylenebilir. Diğer iki vasiyet yöntemi kullanılabilir ancak istekler açıkça belirtilmeli, belirlenen kurallara uygun olmalıdır.
