İnsanlık tarihi çok uzum yıllara ve dönemlere ayrılır. Nitekim bilinen insanlık tarihi içerisinde sadece 87 yıl savaş yaşanmadan geçmiştir. Diğer tüm dönemlerde savaşlar olmuştur. İnsanlık tarihini kapsayan bu savaşlara bakıldığı zaman genelde bir ortak nokta görülür. Bu ortak nokta ise hayati bir kavram olmaktadır. Bu kavram ise adalet arayışıdır. İnsanlar savaşların büyük bölümünü adalet arayışı kapsamında yapmışlar ve bu uğurda can verip kan akıtmışlardır. Nitekim insanlık tarihi adalet arayışı kapsamında kan ile yazılmıştır diyebiliriz. Bu kapsamda bakıldığında adalet kavramı dönemsel ve toplumsal hukuk anlayışını oluşturmuştur. Peki, Miras Hukukunda Eşin Saklı Payı Nedir?
İnsanlar tarihin belirli dilimlerinde aradıkları ve bulabildikleri ve topluma kabul ettirebildikleri oranda hukuk oluşturmuşlardır. Günümüzde dünyanın ve özellikle batı kesminin sahip olduğu ve uyguladığı hukuk modern hukuk olmaktadır. Tabiki bu modern hukukun oluşması bazı sistemsel değişimlerin olması ile gerçekleşmiştir. Buna göre hukuk ile demokrasi arasında bir ilişki ve bir iletişim mevcuttur. Buna göre demokratik yönetim ilk etapta tarihte Roma imparatorluğun da görülmüştür. Ayrıca modern hukuk anlayışı da ilk etapta burada görülmüştür.
Tabi ki o zamanlar daha ilkel olan bu iki kavram günümüze ışık olması ile çok önemlidir. Nitekim günümüz geçmişe oranla daha barışçıl olan bir dönem olmaktadır. Bu durumun en önemli sebebi ise
hukukun yerleşmesi ve bireysel adalet yönteminin aranmaması olmaktadır. Hukuk çeşitli alt başlıkları olan ve her birinde uzmanları olan bir alan olmaktadır. Bu alt başlıklardan bir tanesi de miras hukuku olmaktadır. Neticede miras hukuku insanlara en önemli hak ve eşitlikleri sunan bir alan olmuştur.
Miras Hukuku Nedir?
Hukuk kavramı çok geniş bir kavram ve çok geniş bir alan olmaktadır. Nitekim bu alanda eğitim alan kişiler eğitimlerinin sonunda hangi alanda uzman olmak istiyorlar ise o alana yönelirler. Çünkü hepsini birden yapamazlar.
Çok geniş içerikler olduğu için buna ayak uydurmak gerekir. Nitekim günümüzde en çok işlemlerin yapıldığı ve birçok uzmanın bulunduğu alanlardan bir tanesi de miras hukuku alanı olmaktadır. Bu alan herkesin hemen hemen işinin düşebileceği bir alan olmaktadır. Bu kapsamda miras hukuku; ilgili kişinin ölümü halinde yine ilgili kişinin mal varlığının kimlere ve ne şekilde intikal edeceğini belirleyen ve kapsamına alan hukuk dalıdır.
Miras Hukuku Özellikleri
Her hukuk dalında olduğu gibi miras hukuku alanının da çok önemli ve genel özellikleri bulunur. Bu özelliklerin bilinmesi ve bu kapsamda hareket edilmesi önemli olmaktadır. Buna göre miras hukuku özellikleri arasında;
- İki tür mirasçı vardır.
- Yasal mirasçı
- Atanmış mirasçı
- Mal paylaşımına birinci dereceden başlanır ve sırasıyla ikinci ve üçüncü dereceler olarak devam eder.
- 3 zümre olarak kabul edilir.
yer alır.
Yasal Mirasçı
Yasal mirasçılık, miras bırakana ya da başka herhangi birinin iradesine ait olmayan belirlenen kanun kapsamında doğan haklar olmaktadır. Medeni kanununun 495 ile 501 maddeleri arasında yasal mirasçılık kapsamı belirlenmiştir. Yasal mirasçılık kan bağı ve alt soy ile ortaya çıkar.
Atanmış Mirasçı
Neticede atanmış mirasçı ise miras bırakanın kendi özgür iradesi ile mirasının bir bölümünü veya hepsini belirli kişi ya da kişilere bırakmasıdır. Sonradan oluşan durumlar kapsamında olur. Tabi ki bu durumun bir vasiyetname ya da başka resmi bir belge ile belirlenmesi gerekir.
Miras Hukukunda Eşin Saklı Payı
Miras hukukunun çok özel ve çok geniş bir kapsamda olduğunu belirtmiştik. Buna göre bu alanda en önemli kavramlardan bir tanesi de eşin saklı payı olmaktadır. Hatta en çok merak edilenlerden bir tanesi olan miras hukukunda eşin saklı payı nedir? sorusu olmaktadır. Buna göre saklı pay miras bırakanın çocukları için miras payının yarısı, anne ve babası için 4’te 1’i, sağ kalan için yasal mirasın tamamı gibi durumların miras bırakanın vasiyetname ile başka kuruma bırakılmamasına denir. Mirasta saklı paylı mirasçılar ise;
- birinci zumrede çocuklar, torunlar ve torun çocuklarıdır
- ikinci zumrede anne ve baba
- Üçüncü zumrede ise saklı pay mirasçısı yoktur.
Gibidir. Buna göre sağ kalan eş altsoy olarak tanımlanır ve yasal mirasın tamamını almaya sahiptir. Sağ kalan eş büyük anne ve baba ile mirasçı olmuşsa miras payının 4’te 3’ü oranına sahiptir.
