Mahkemelik olan insanlar veya haklarını aramak için yargı sistemine başvurmuş olan insanlar, dava harcı nasıl hesaplanır? soruları eşliğinde ve söz konusu olan bu süreç içinde pek tabi bazı şeylere ihtiyaçları oluyor. Aynı şekilde mahkemenin de açılan bu davalar sonucunda ihtiyaç duyduğu maddi bir destek oluyor. Bu konuda her yıl yapılan değişiklikler dava açmak isteyen insanların mahkemeye ne kadar ödeme yapması gerektiğini belirliyor.
Dava Harcı Nedir?
Dava harcı yukarıda da belirtildiği üzere dava açmak isteyen ve hakkını mahkeme yolu ile aramaya çalışan insanların bu konuda meydana gelebilecek her türlü maddi ihtiyacı karşılamasıdır. Adalet Bakanlığı tarafından her yıl güncellenen ve değiştirilen bu miktar davadan önce mahkeme veznesine yatırılıyor. Yatırılan bu para ile de insanlar dava sırasında ihtiyaç duyduklarını ve en önemlisi mahkemenin ihtiyaç duyduklarını karşılamaya çalışıyor.
İhtiyaçlar Nelerdir?
Mahkemenin bu dava harcına ihtiyaç duymasının birçok farklı nedeni vardır. Dünya üzerinde hukuk sistemlerini benimsemiş olan birçok farklı devlet ve ülkelerde dava harcı alınıyor. Peki mahkemenin dava harcı almasını gerektirecek olan ihtiyaçları neler olabilir?
- Kırtasiye masrafları,
- Tebligat ücretleri,
- Keşif giderleri,
- Tanık ücretleri ve daha birçok farklı sebep insanların bu davaları açmadan önce mahkeme veznesine söz konusu harcı yatırmalarına neden oluyor. Siz de dava açmak istediğiniz zaman bu tarz masrafların sizden karşılanacağını bilmelisiniz.
HMK Madde 120
Dava harçları ile ilgili olarak düzenlenen ve uygulanan kanun maddesi HMK madde 120’dir. Söz konusu olan bu maddede ” Davacı, yargılama harçları ile her yıl Adalet Bakanlığınca çıkarılacak gider avansı tarifesinde belirlenecek olan tutarı, dava açarken mahkeme veznesine yatırmak zorundadır.” şeklinde belirtilen hükümler yer alıyor.
Söz konusu olan bu hükme ek olarak ikinci fıkrada da ”Avansın yeterli olmadığının dava sırasında anlaşılması halinde, mahkemenin, bu eksikliğin tamamlanması için davacıya iki haftalık kesin süre verilir.” şeklinde bir düzenleme yapılmıştır. İkinci fıkra ile de kişinin ödediği miktarın yeterli bulunmaması durumunda mahkemenin izleyeceği yol belirtilmiştir.
Nasıl Ödenebilir?
Davacı kime dava açacaksa bir dava dilekçesi yazar. Ancak dava açacağı kişi sayısı birden fazla ise her bir davalı kadar dilekçe hazırlamakla mükelleftir. Alınan bu dilekçe veya dilekçeler mahkeme heyeti tarafından mahkeme kalemine iletilir. Dava harcı peşin olarak ödenmelidir. Bunun yanında bu parayı yazı işleri müdürü veya katipleri yatırabilir. Dava harcının ne olduğu hesaplandıktan sonra da adliye veznesine söz konusu olan bu dava dilekçesi iletilir.
Her Yıla Farklı Tarife
Yatırılacak olan dava harcı parası her yıl değişiklik gösterir. Çünkü söz konusu olan bu içerik her yıl Adalet Bakanlığı tarafından tekrar gözden geçiriliyor. Bu tekrar gözden geçirmenin en büyük nedeni de her yıl değişen şartlardır. Bu değişime ayak uydurmak için de her yıl bu dava harcı tarifesi farklılık arz ediyor. Siz de bulunduğunuz yıla özel olan tarifeye dikkat ederek bu ödemeyi yapmalısınız.
Peşin Ödeme Şartı
Dava harcı yatıran insanların da çok iyi bildikleri üzre söz konusu olan bu dava harcı peşin olarak yatırılmalıdır. Aksi durum geçerli değildir. Bunun istisnaları pek tabi vardır. Davacının ölümü veya buna benzer zorunluluk gerektiren hallerde ise yine kanun metninde çeşitli kolaylıklar sağlanmaya çalışılmıştır. Ancak yatırılan bu harcın en temel nedenleri;
- Mahkeme giderleri,
- Çeşitli evrak yani kırtasiye giderleri,
- Yapılacak olan keşifte gerekli olan maddi tutar sayılabilir. Bütün bu nedenlerin varlığı sizin de harcı yatırmanıza neden olur. Söz konusu olan bu düzenlemede yatırılan paranın yetersiz olması durumunda ne yapılacağı da açıkça belirtilmiştir.
