Miras hukukuna göre yasal mirasçılar

yasal mirasçılar ve miras payları.

Miras hukuku kapsamında belirtilen yasal mirasçılar, Türk Medeni Kanununda da yerini almıştır. Madde 495- 501, Yasal Mirasçılar bölüm başlığını taşıyan metinde, mirasçıların özellikleri, miras paylaşımında mirasçı olma hakkı, miras hukukuna göre yasal mirasçılar kimlerdir, gibi sorulara yanıt verilmektedir. Yasal mirasçılık, farklı yollarla belirlenmektedir. Birey sistemi, sınıf sistemi ya da derece sistemi ile belirlenen yasal mirasçılık payları, kişilere gerekli durumlarda mahkeme kararı ile bildirilmektedir. Birey sisteminde önemli olan miras bırakana yakınlık iken, sınıf sisteminde kan hısımları ve vefat eden kişinin hangi zümreye dahil olduğuna göre değişiklik göstermektedir. Biri eski Roma’da, diğeri İslamiyet’te uygulanan bu iki yöntemin yanı sıra, Türk hukukunda kullanılan yöntem, derece sistemidir. Türk miras hukukunda önemli olan vefat eden kişiye ne kadar yakın olunduğudur. Bu nedenle cinsiyetin ya da mensup olunan sosyal sınıfın değeri yoktur.

Türk Hukukunda Yasal Mirasçı Nasıl Belirlenir?

Türk hukuku bazında yasal mirasçılar ve payları, belli hususlara göre düzenlenmiştir. Bu hususlar şu şekilde sıralanabilir:

• Yakın dereceye göre: Yakın derecen dolayı mirasçı, kendinden daha sonra gelen derecelere sahip kişileri ekarte eder. Örneğin birinci derece mirasçılar olarak çocukların varlığı, vefat eden kişinin anne babasının miras hakkını ekarte eder.
• Yakın sırayı baz alarak: Aynı derecede bulunan kişiler, yakınlığa göre mirastan faydalanır ve derece olarak aynı olsalar da, daha yakın olan, uzak olanı ekarte eder.
• Halefiyete göre miras: Ölüm yoluyla mirastan mendir. Yani kişinin kendisinden önce çocuğu vefat etmişse, kişinin malından vefat eden çocuğunun payı ayrılmaz. Miras, yalnızca yaşayanlar içindir.
• Eşitlik esasına göre miras paylaşımı: Aynı zümrede bulunanlar arasında hiçbir şekilde farklı miras hakkı söz konusu olamaz.

Türk Medeni Kanunu’nda Birinci Derece Yasal Mirasçılar

Türk Medeni Kanunu kapsamında verilen yasal miras hakkı, ilk olarak alt soya uygun görülmüştür. Bu kapsamda yasal mirasçılar kimlerdir, sorusunun yanıtı da, Türk Medeni Kanunu tarafından verilmektedir. Kanuna göre mirasçılar, farklı şekillerde derecelendirilmiştir. Dereceler arttıkça alınması gereken pay düşer. Bu kapsamda birinci dereceden mirasçıdan kasıt, medeni kanunda kişinin çocukları olarak anlatılmıştır. Bu kapsamda vefat eden kişinin çocuğunun kendisinden önce ölmüş olması halinde, çocuğun yerini torun alır. bu şekilde bile olsa öncelik, miras için her zaman kişinin çocuklarıdır.

Türk Medeni Kanunu Kapsamda İkinci Dereceden Mirasçılar

İkinci dereceden mirasçılar, medeni hukuk kapsamında birinci dereceden mirasçıların olmaması durumunda mirastan pay alması uygun görülen kişilerdir. Bu kapsamda örneğin, vefat eden kişinin eşinin ve çocuğunun olmaması durumunda ikinci dereceden mirasçı, kişinin anne babasıdır. Anne babasının da olmaması durumunda ikinci dereceden mirasçı konumuna kişinin kardeşleri gelir.

Mirasta Üçüncü Derece ve Uzak Mirasçılar

Üçüncü derece mirasçılar, kişinin alt soyu, anne babası ve kardeşi olmadığı durumlarda devreye girmektedir. Bunlar büyük anne ve büyük baba olarak sıralanabilir. Eğer kişinin eşi, çocukları, anne ve babası dışında, büyük anne ve babası da kişiden önce vefat etmişse, bu durumda büyük anne ve büyük babanın çocukları yani amca, dayı, hala ve teyzeler mirasa dahil olur. Bunun yanında kişinin evlilik dışı çocuğuna verilecek miras, evlilik dışı çocuğun kişi tarafından tanınıp tanınmadığına göre değişiklik göstermektedir. Eğer kişi çocuğunu tanımışsa ve kişinin bu evlilik dışı çocuğu, çevresi tarafından biliniyorsa, çocuk da birinci derece mirasçılardan sayılacaktır. Alt soy kapsamında mirasa dahil olan çocuk, meşru çocuklar ile aynı payı alır.